Ubezpieczenie OC komunikacyjne – opis i zrozumienie

Ubezpieczenie OC Komunikacyjne

Ubezpieczenia OC reguluje Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Można zatem powiedzieć, że każda firma ubezpieczeniowa oferuje ten sam zakres ochrony OC komunikacyjnego. Tak jest oczywiście dla samego podstawowego zakresu OC komunikacyjnego, który wynika z powyższej Ustawy. Niektóre Towarzystwa w ramach składki OC dodają dodatki takie jak np. Assistance  (ten dodawany gratisowy jest zazwyczaj bardzo ubogi zakresowo) czy też ochronę zniżek.

Zasady odpowiedzialności cywilnej i przed czym nas chroni ubezpieczenie.

Kodeks cywilny określa wyraźnie, żejeśli wyrządzisz komuś szkodę, to osoba poszkodowana ma prawo domagać się od Ciebie jej naprawienia. Odpowiadamy tutaj na trzech zasadach:

• zasada winy- udowodniona wina jako konieczna przesłanka,
• zasada ryzyka – nie musi być winy,  decydują okoliczności,
• zasada słuszności – decydują różne ważne względy.

Ubezpieczenie OC dla posiadaczy pojazdów mechanicznych chroni przed roszczeniami ze strony poszkodowanych każdego, kto kieruje danym pojazdem w okresie trwania polisy. Inaczej mówiąc, sprawca kolizji czy wypadku drogowego poruszający się w momencie zdarzenia pojazdem, dla którego została wykupiona polisa OC, może liczyć, że wszelkie spowodowane przez niego szkody zrekompensuje osobom trzecim w jego imieniu ubezpieczyciel. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta zatem odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu,
a także podczas:

• wsiadania i wysiadania do/z pojazdu,
• załadunku i rozładunku pojazdu,
• zatrzymania lub postoju pojazdu.

W Polsce obowiązuje ubezpieczenie na pojazd/samochód w odróżnieniu od niektórych Państw gdzie wykupuje się go na kierowcę. Co to zmienia dla poszkodowanego i ubezpieczonego?

W przypadku ubezpieczenia tylko kierowcy możemy w zasadzie mówić tylko
o odpowiedzialności na zasadzie winy (pojazd w ruchu, wsiadanie wysiadanie , załadunek 
i rozładunek). W przypadku ubezpieczenia pojazdu odpowiedzialność  jest na zasadzie tak winy jak i ryzyka. To oznacza, że  odpowiada się za szkody, które spowoduje każdy użytkownik naszego pojazdu, nawet złodziej samochodu (Ubezpieczyciel ma prawo regresu, jeżeli uda się złapać złodzieja). Odpowiedzialność jest także  za szkody,  które powstaną w razie zatrzymania lub postoju (np. samoistne stoczenie się pojazdu, szkody spowodowane nasz samochód
w razie jego samoistnego zapalenia itp. ). W tych przypadkach odpowiada się na zasadzie ryzyka.

Kiedy należy zawrzeć umowę OC na pojazd i na jaki okres jest zawierana.

Polisy OC zawierane są  w zasadzie na okres roczny.

Możliwość zawarcia umów krótkoterminowych mają komisy samochodowe oraz istnieje możliwość zawarcia ubezpieczenia krótkoterminowego na samochód sprowadzony
z zagranicy, który jest na zagranicznych numerach rejestracyjnych. Możliwość taka jest do momentu zarejestrowania pojazdu w Polsce.

Polisę OC należy zawrzeć:

• dla pojazdów nowych – w dniu rejestracji pojazdów,
• dla zakupionych samochodów używanych – najpóźniej w dniu zakończenia ubezpieczenia po zbywcy. Jeżeli zbywca nie miał aktualnego ubezpieczenia, to polisę należy wykupić w dniu zakupu.

UWAGA

Obecnie w bazie UFG można sprawdzić czy pojazd, który kupujemy ma aktualną polisę OC. Na rynku jest kilka Towarzystw Ubezpieczeniowych, które sprzedają polisy lub wnioskopolisy z adnotacją, że zapłata składki za polisę musi nastąpić przed jej rozpoczęciem. Brak opłaty (osoba zapomni, brak środków na koncie itp.) powoduje, że  pomimo posiadania polisy straciła ona ważność. W takim przypadku jeżdżenie z  nieważną polisą (wnioskopolisą) może być bardzo kosztowne.

Wysokość odpowiedzialności

Odpowiedzialność ubezpieczycieli jest limitowana do wysokość do sumy gwarancyjnej. Zgodnie z art. 36 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w  złotych:

• w przypadku szkód na osobie: 5 210 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych,
• w przypadku szkód w mieniu: 1 050 000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych.
  Przeliczenia dokonuje się przy zastosowaniu średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wyrządzenia szkody.

Co obejmują szkody na osobie

Poszkodowani mogą liczyć na:

• zwrot kosztów poniesionych na leczenie,
• zadośćuczynienie za cierpienia fizyczne i psychiczne,
• odszkodowanie za utracone dochody,
• rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę na zwiększone potrzeby.

O wypłatę odszkodowania z OC sprawcy wypadku starać mogą się także najbliżsi poszkodowanego, jeżeli w konsekwencji zdarzenia poniósł on śmierć. Im również przysługuje szereg świadczeń, w tym:

• renta alimentacyjna,
• odszkodowanie za pogorszenie się sytuacji materialnej,
• zadośćuczynienie za ból i cierpienie,
• zwrot kosztów pogrzebu.

Co obejmują szkody majątkowe

Osoba poszkodowana ma prawo między innymi do:

• naprawy pojazdu – firma ubezpieczeniowa może wypłacić należną kwotę (wariant   kosztorysowy, gotówkowy) lub naprawić pojazd w warsztacie, z którym współpracuje (wariant warsztatowy, bezgotówkowy),
• pokrycia kosztów holowania po kolizji – jeżeli samochód jest niesprawny,
• pokrycia kosztów najmu samochodu zastępczego – na czas naprawy pojazdu,
  • pokrycia kosztów przeprowadzenia dodatkowego badania technicznego – takie badanie przeprowadza się, jeżeli w aucie zostały uszkodzone np. zasadnicze elementy konstrukcji nadwozia (art. 81 ustawy Prawo o ruchu drogowym),
  • wyrównania za utratę wartości rynkowej pojazdu – mimo usunięcia uszkodzeń powypadkowy pojazd traci na wartości.

Jeżeli uszkodzony pojazd służył działalności zarobkowej, ubezpieczyciel będzie musiał także wypłacić odszkodowanie za stracony dochód. 

Wynika to z Ustawy a także z wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego

„W przypadku wystąpienia szkody częściowej zakład ubezpieczeń powinien ustalić świadczenie z umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów w wartości, która zapewni uprawnionemu przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę”.

W jakim czasie Towarzystwo Ubezpieczeniowe wypłaca odszkodowanie?

Towarzystwo ubezpieczeniowe ma 30 dni na wypłatę odszkodowania. Jeżeli zakład ubezpieczeń potrzebuje więcej czasu na ustalenie swojej odpowiedzialności, to musi poinformować o tym poszkodowanego oraz wypłacić mu bezsporną część odszkodowania. Pozostałą część ubezpieczyciel ma obowiązek wypłacić w terminie 14 dni od dnia, w którym wyjaśnienie wspomnianych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie.

Wypowiedzenie umowy, zbycie ubezpieczonego pojazdu, automatyczne wznowienie.

Wypowiedzenie umowy

Wyróżniamy trzy przypadki

• art. 28a ust.1 ustawy z dnia 22.05.2023 – wypowiedzenie w trakcie umowy ubezpieczenia – możliwe tylko dla polisy automatycznie wznowionej ( o tym mowa niżej) – jest to przypadek gdy osoba zawarła ubezpieczenie w innym Towarzystwie na nowy okres, ale zapomniała wypowiedzieć poprzednią umowę. Wypowiedzieć można jedynie to ubezpieczenie, które wznowiło się automatycznie. Do wypowiedzenia musi być dołączona polisa wykupiona w innym Towarzystwie;
• art. 28 ust.1 ustawy z dnia 22.05.2003- wypowiedzenie z końcem ubezpieczenia – musi być złożone minimum jeden dzień przed zakończeniem wypowiadanego ubezpieczenia,
• art.31 ust.1 ustawy z dnia 22.05.2003- wypowiedzenie po nabyciu pojazdu – polisa OC zbywcy pojazdu przechodzi na nowonabywcę. Nowonabywca może ją wypowiedzieć
  w każdym momencie jej trwania. Zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia otrzymuje zbywca. Należy pamiętać, że taką polisę może wypowiedzieć jedynie nowonabywca.

Zbycie ubezpieczonego pojazdu

Zbywca przekazuje nowonabywcy  polisę . Polisa przechodzi na nowonabywcę. Zbywca ma obowiązek przekazać w ciągu 14 dni od dnia sprzedaży  do Towarzystwa, w którym  posiada polisę OC, umowę kupna- sprzedaży lub fakturę.

UWAGA

Polisa po zbywcy nie wznawia się automatycznie – wygasa z końcem ubezpieczenia.

Automatyczne wznowienie

Wykupiona w danym Towarzystwie polisa OC wznawia się automatycznie na kolejny roczny okres ( wynika to z Ustawy) jeżeli:

• nie została wypowiedziana z końcem ubezpieczenia,
• jeżeli została w pełni opłacona – jeżeli polisa nie została opłacana lub jedna z rat nie została opłacona, polisa nie wznawia się automatycznie.

Polisy, które nie wznawiają się automatycznie

• polisy krótkoterminowe,
• polisy po zbywcy,
• polisy, które nie zostały w pełni opłacone .

UWAGA

Wykup z leasingu jest typową umową sprzedaży. Pomimo, że leasingobiorca najczęściej jest ubezpieczającym przy zawieraniu umów ubezpieczenia, to ubezpieczonym jest leasingodawca. Polisa OC przechodzi na nabywcę, ale nie będzie wznawiała się automatycznie.